Cảm ứng từ bài viết trên:

Kinh Pháp Cú nói rằng:
Niết bàn là hạnh phúc tối thượng!
và:
Vô ngã là niết bàn!

Thế nào là “Tối thượng”?
Phải chăng nó chỉ về cái hướng xa xăm bất tư nghì, vô lượng vô biên, phi đặc tính và phi nhân cách.
Như vậy hóa ra Kinh Pháp Cú nói mà như không nói, vì Niết bàn là “bất tư nghì”!
Vậy với câu “Niết bàn là hạnh phúc tối thượng” của kinh Pháp Cú.
Kinh không nhằm xác định giới hạn và các đặc tính thuộc phạm trù khái niệm của tâm trí. Mà Kinh cho rằng “Niết bàn” là cái không thể sở đắc! Mà chỉ có thể từ cái hạnh phúc bình dị của chúng sanh tiến. . .tiến mãi. . . về phía vô cùng vô tận. . . về cái hạnh phúc vẫn còn có thể  thăng hoa mãi. . . .mãi. . .!

Thế nào là “Vô ngã”?
Hiện tại chúng ta đang còn “Ngã”, đang còn trong giới hạn của tâm trí và khái niệm. Nên không thể nào biết “Vô ngã” là gì ?Cho dù chúng ta có “Đọc tụng” kinh Phật, nghe lời giảng của chư vị chứng ngộ, chúng ta cũng sẽ hiểu qua lăng kính của “Ngã”. Nên “Vô ngã” thật sự là “bất tư nghì”. Bởi vậy Kinh Pháp cú nói mà như không nói!
Tuy nhiên Phật giáo là “bất nhị” cho nên “Vô ngã” không phải là “cái “Không Tôi” đối lập với cái “Tôi”. Mà là “Như Lai”vượt ra khỏi phạm trù đối đãi của “Tôi” và “Không Tôi”!
Mô Phật! Nó là phi tâm trí nên không thuộc phạm trù của nhị nguyên luận.

Vì vậy muốn đạt đến hạnh phúc tối thượng thì phải đạt đến niết bàn, mà muốn đạt đến niết bàn thì phải thực chứng vô ngã.

Niết bàn là cái bất tư nghì và phi đặc tính làm sao “Đạt” làm sao “Thực chứng”?!
Chỉ có thể tiến mãi. . . tiến mãi. . . .đến vô cùng tận. Chứ làm gì có điểm để dừng để chứng!
Cái mà có thể đạt, có thể chứng, chỉ là bờ mé của niết bàn và vô ngã!

Khi nói đến niết bàn chúng ta cũng liên tưởng đến Ta la song thọ, nơi đức Phật Thích Ca, trút hơi thở cuối cùng, bỏ thân tứ đại, từ giả cõi đời này, mà thông thường chúng ta gọi là chết?

Không ai nghĩ như vậy cả !!!

Lời nói này có nghĩa gì? Đấy nghĩa là niết bàn là sự giác ngộ hay thành đạo hay chứng đạo.

Không phải vậy!
Như người kia bi bệnh mù mắt từ nhỏ. Mọi người nói về mặt trời chiếu sáng hắn không tin. May được thầy thuốc chửa cho lành mắt. Khi thấy mặt trời hắn bèn nói: “Do ta mở mắt mặt trời mới xuất hiện”
Cũng vậy không phải “Giác ngộ” là “Niết bàn”!
Giác ngộ là “hành động mở mắt” còn mặt trời “ Niết bàn” là bản thể thì luôn có đấy, như như, bất nhiểm, vô thủy vô chung, chẳng sinh ra mà cũng chẳng mất đi bao giờ!

Tức là niết bàn có nghĩa là không xiềng xích, không trói buộc hay là giải thoát, tự do, tự tại.

Không nên “chấp ngữ”!
Không nên chấp vào từ nguyên của Niết Bàn để định nghĩa Niết Bàn là gì!
Ngôn ngữ chỉ là “ngón tay chỉ, chứ không phải mặt trăng”!
Như người kia bị gai đâm vào chân nên : “Khổ”. Bây giờ người ấy “ y pháp” để nhổ gai ra, nhờ vậy mà hết đau, nhờ vậy mà hết khổ, nhờ vậy mà giải thoát khỏi cái khổ gai đâm. Nhưng đấy chỉ là cái “giải thoát” đối lập với “khổ”! Thuộc về tâm trí nhị nguyên của chúng sanh không phải của bậc chứng ngộ.
Còn “Niết bàn” như là người chưa hề bị gai đâm nên không có cái cảm giác “giải thoát”!
Lúc mới nhổ gai khỏi bàn chân, người ấy “giải thoát” và rất sung suớng! Nhưng sau đấy một thời gian dài. Người ấy quên mất cái sung sướng khi nhổ gai ra, quên mất “giải thoát”, người ấy tự nhiên như chưa hề bị gai đâm, người ấy bình thường, thì khi ấy mới là “niết bàn”!

Cho nên TAM PHÁP ẤN mà chúng ta thường nghe đến là:
- Khổ - Vô thường - Vô ngã

Đây là con đường của Tiểu Thừa, khi nhìn sự việc ở hiện tượng (tướng).

Còn:
-Thường – Lạc – Ngã – Tịnh
Lại là con đường của đại thừa, khi nhìn sự việc ở bản thể (Tánh).

Thật ra 2 quan điểm này không hề mâu thuẩn hoặc trái ngược nhau mà trái lại còn bổ túc cho nhau để có cái nhìn toàn diện. Đều là những con đường đi về phía chân lý.

Tam pháp ấn cải biên của đạo tràng Mai Thôn:
-Vô thường – Vô ngã- Niết Bàn

Là đi từ hiện tượng xuyên tới bản thể.

Thật ra cũng chẳng có gì mới!
Là ngón tay chỉ trăng, thì thay tay mập hay tay ốm, tay da đen hoặc tay da trắng thì cũng chẳng quan trọng gì!
Quan trọng là phải chỉ đúng mặt trăng chứ không phải cái bóng dưới nước mà mình tưởng là mặt trăng!

Niết bàn là một trạng thái của tâm, trạng thái khi một chúng sinh không bị lừa dối hay không bị ảnh hưởng bởi vòng luân hồi (tự tại với sinh tử luân hồi)

Khi nói “Niết bàn là một trạng thái của tâm. . .” thì là “tâm” nào?
Tâm là tâm lý hay tâm là bản thể?!
Nếu tâm là tâm lý, thì tâm lý có giới hạn làm sao chứa cái vô giới hạn là “Niết bàn”!
Nếu tâm là bản thể, thì chính Niết Bàn là Tâm chứ không phải là “trạng thái của Tâm”!

Nói : “Niết bàn là một trạng thái. . . .thì phải xem lại?!
Như nước sạch chỉ có một dạng. Con nước bẩn thì mới có nhiều dạng.
Niết Bàn là Niết bàn. . .và không phải là Trạng Thái!
Trạng thái chỉ có khi so sánh với các trạng thái khác! Mà niết bàn thì phi đặc tính làm gì có trạng thái khác mà so sánh?!
. . . . .

Hềhề. . .!
Đây là những lời tán dóc cho vui lúc uống trà. Chứ hơi đâu mà bàn việc tào lao cho mệt:

Ta cũng vì ham vui mà tới đây!
Uống trà đi!
Uống xong rồi đi chơi
Làm cũng chơi
Tu cũng chơi
Ăn cũng chơi
Uống cũng chơi
Ngủ nghĩ cũng chơi
Chơi cũng chơi
Không chơi cũng chơi
Nếu nhở có thành Phật thì cũng để chơi thôi mà!
Haha. . .ha!
Ta đi đây!

Bảy Xị/25/7/2008