... Về hướng mặt trời

Đang kháo nhau về chuyện già Năm sắp đi Tây Tạng lễ Phật thì cụ già đến.
- Ai Tây Du thỉnh kinh thì đi nào?
Mọi người nhao nhao lên. . . Người xin đi. . . người than đang còn bận công tác. v.v. . .
- Giống như thầy trò Đường tăng đi thỉnh kinh trong Tây Du ký của Ngô Thừa Ân cụ nhỉ?
- Hề hề!. . . . Thế thì ai là Tam Tạng, còn Tề Thiên, Bát Giới và Sa Tăng là những ai?

Mọi người lại nhao nhao lên:

-  Tam Tạng nhất định phải là cụ rồi. . . .

Cụ già cười hóm hỉnh:

-  Hề hề. . .Ta chỉ mong đóng tròn vai Bát Giới đã là khó rồi. . . .

-  Cụ cứ nói thế. . . . Đợt này chúng con mong cụ thỉnh được tâm kinh về để chúng con được nhờ. . . .

-  Mô Phật. . . . Xin các ông chớ nói chơi. . . .Ta và chư huynh cùng đi đợt này thật tình cũng phát đại nguyện như vậy. Nhưng chúng ta lại chẳng có cái bát vàng nào cả để đổi kinh có chữ. Nên nếu Như Lai cùng chư Tổ có hộ trì thì chắc cũng chỉ thỉnh được "kinh vô tự" mà thôi!. . . . .

Mấy ngày trước khi đoàn lên đường, liên tiếp có nhiều chuyện xảy ra. . . chắc ơn trên thử tâm già Năm và chư huynh. . .

Có mấy người học trò cũ, trước vốn là bệnh nhân, được cụ già cứu giúp, nay đã lành bệnh và đã tự xưng làm thầy.

Vì muốn tự đề cao mình, họ đã viết báo khiêu khích và nói xấu cụ tệ hại . .

Thế nhưng mải vui Phật sự cụ già lại chẳng hay biết gì. . . . .

Khi nghe tôi thuật lại chuyện này, già Năm cười nhân hậu:

-   Hề hề. . . Vui thật!

Trước sau chỉ có thế!. . .

Cụ và chư huynh hình như chẳng quan tâm gì đến việc ấy!. . . . Lại tiếp tục viết văn, làm thơ, vẽ tranh, tạc tượng, dựng các tác phẩm sắp đặt.v .v . . . .Làm Phật sự. . . . sáng tác. . . . tu học. . . . . và cười!. . . .

Khu nhà Tổ Hải Dương như thay da đổi thịt từng ngày. . . . .

Trước hôm lên đường một ngày, cụ già và chư huynh về lại Xuân Mai. . . . .

Ngày hôm ấy có quá nhiều khách đến thăm, quá ồn ào huyên náo. . . .

Chúng tôi ai nấy đều thấy không thoải mái, bởi đã quen sống trong môi trường trang nghiêm và thanh tịnh. . . .

Còn cụ già thì chẳng thế. . . . cụ ngồi bệt trên bãi cỏ trước nhà Tổ.

Người hiếu kỳ bâu kín xung quanh. . . . cụ già vừa cười đùa vui vẻ với mọi người vừa thoăn thoắt ký họa bằng bút chì hay vẽ bằng than trên giấy dó. Rất nhiều người được cụ già tốt bụng tặng cho chân dung ký họa của chính mình. . . .

 

Gần tối cụ vẽ được một cái tranh bằng than rất đẹp tặng cho phòng khách nhà Tổ. . . Mọi người trân trọng treo lên vách. . . .

Bức tranh xuất thần, nét vẽ ngang tàng đầy ngẫu hứng. . . .

Tác phẩm có tên là "An trú", vẽ cảnh mưa gió cuồng loạn trên hồ sen. . . . Một con chim nhỏ xíu, rét mướt, núp dưới một lá sen lớn. . . . nhờ vậy mà nó không bị ướt. . . .

-  Thưa cụ, có phải đây là lời cụ dạy, trước khi lên đường Tây Du thỉnh kinh. . . .

-  Mô Phật. . . . Đây chỉ là kinh nghiệm của già. . . . Ta thấy mình cũng giống như con chim nhỏ này. . . . nhờ an trú trong giáo pháp của Như Lai mà thân tâm vẫn thường an lạc trong dâu bể cuộc đời. . . .Già nghĩ chẳng những chư huynh ở nhà mà ngay cả ta và chư huynh trên đường về đất Phật tu học cũng sẽ làm như vậy.

 

Gà gáy sáng, già Năm và chư huynh lễ Phật xong đang chuẩn bị từ giã mọi người để lên đường thì một vị huynh chấp tay thỉnh già Năm vào nhà khách để xem tác phẩm mới của mình vừa làm khi hôm. . . . .

Tôi theo chân mọi người và cụ già. . . .

Vừa bước vào phòng tôi giật nẩy người khi thấy bức tranh An Trú đã bị đục một lỗ hổng thật to, tròn vành vạnh như miệng cái lon sữa bò. . . . .

Sau một hồi choáng váng. . . . chúng tôi ai nấy đều lặng im nhưng rất bực!. . . .

Bởi muốn thể hiện cái biết của mình mà vị huynh ấy lại dám làm hư bức tranh rất đẹp như thế. . . . Mà nó lại là tranh của già Năm tặng cho nhà Tổ mới chết chứ!. . . .

Chẳng những tôi mà chắc là mọi người ai cũng nghĩ đó là hành động thiếu tỉnh giác và bất kính. . . .

Mọi người không nói gì nhưng ai cũng im lặng nhìn về phía già Năm và chờ đợi sự quở phạt của người. . . .

 

Còn già Năm thì lại cười hề hề:

-  Rỗng và không nhưng tròn trịa nên đầy tâm trí. Nó là cái dụng công chứ không phải là vô tác. . . . .

Ông già vừa bỏ đi vừa gặm một trái táo đỏ tươi  ra chiều thích thú. Vị huynh nọ vừa mỉm cười vừa chấp tay từ tốn đảnh lễ. . . . Còn chúng tôi ngơ ngác chẳng hiểu mô tê gì cả!. . . .

 

Xe ra khỏi nhà Tổ lúc 6 giờ. . . . phải vượt qua 180 km để đến cửa khẩu Hữu Nghị Quan ở Lạng Sơn.. . . .

Khoảng 5 giờ chiều già Năm và mọi người đặt bước chân đầu tiên lên đất bạn. . . .

Núi rừng mờ sương. . . . vách đá dựng đứng. . . . Đứng trên ban công Hữu Nghị Quan nhìn về tổ quốc, mọi người đều yên lặng. . . . Cái im lặng thiêng liêng không nói nên lời. . . .

 

Chợt cụ già hỏi một vị huynh, người lần đầu tiên ra khỏi biên giới quốc gia:

-  Ra khỏi biên giới cảm giác ông thế nào?

-  Thưa cụ. . . . Con đang nhận biết mình vừa ra khỏi biên giới. . . .

Cụ già cười ha hả rồi bỏ đi. . . .

Tôi hiếu kỳ liền hỏi vị huynh ấy:

-  Sao ông trả lời như vậy. . . .Tôi thấy nó có vẻ kỳ kỳ làm sao ấy?

-  Cụ nói "Ra khỏi biên giới" ngụ ý nói "Ra khỏi tâm trí" đó là thiền ngữ. Do vậy mình trả lời đang nhận biết việc ấy. . . . . Nghĩa là cái biết tự nhiên là cái thuộc về bản thể dù ra khỏi tâm trí. . . . Còn nếu phan duyên theo các cảm thọ, thì có nghĩa là còn trong tâm trí và đang bị lôi bởi việc ấy!. . . .

 

Cụ già nói với một vị huynh đang quay camera cảnh mọi người đang đi vào đất bạn:

-  Này!. . . . Sao ông không hướng ống kính về phía nước mình quay một đoạn để về ghép vào phim?

-  Mô Phật!. . . . Bồ Tát là người thiện thệ độ sanh.

Cụ già lại cười lớn. . . . rồi bỏ đi. . . .

Lấy làm lạ, tôi hỏi vị huynh ấy:

-  Này !. . . Sao ông lại trả lời như vậy. . . . Tôi thấy nó chẳng ăn nhập gì với câu hỏi của cụ?

-  Cụ bảo "hướng ống kính về nước mình sau khi đã ra khỏi biên giới" ngụ ý bảo người hành Bồ Tát Đạo khác với chư vị A La Hán, phải theo gương chư Bồ Tát nguyện thiện thệ độ sanh chứ không an vị nơi niết bàn. . . . Đây là thiền ngữ. . . . Hề hề!. . . Cụ muốn kiểm tra độ tỉnh giác của tụi mình trước cuộc hành trình về miền đất Phật!. . . .

 

Trời mưa lâm râm. . . . Núi đá vôi sừng sững ẩn hiện. . . .

Đường cao tốc đưa chúng tôi về Bằng Tường. . . . Một thành phố nhỏ mà đẹp. . . .

Món ăn ngon nhưng quá nhiều dầu mỡ. . . . một số vị huynh ăn chay. . . . một số vị huynh ăn mặn. . . . còn tôi thì thuận đâu xâu đấy. . . .

Nói chung thì mọi thứ đều hoàn hảo. . . . trừ việc toilette thì không được sạch mấy!. . .

Chúng tôi gặp Tiêu ở đây. Anh là hướng dẫn viên cho suốt cuộc hành trình 21 ngày với trên 20.000km trên đất Trung Quốc và Tây Tạng. . . .

Tiêu là người đẹp trai, vui tính, ăn nói dễ thương, kiến thức tổng quát rộng, luôn chu đáo với mọi người. . . . chỉ phải tội hơi nói nhiều một tí!. . .

 

 

Từ Bằng Tường đi Quảng Tây chúng tôi dùng xe hơi có giường nằm, một kiểu xe khách rất hiện đại giống như xe Hoàng Long ở Việt Nam. . . .

Tại Quảng Châu rời xe hơi, chúng tôi đáp tàu hỏa du lịch để vượt hàng nghìn cây số, qua rất nhiều tỉnh thành của Trung Quốc trước khi vượt cao nguyên Thanh Hải tiến vào Tây Tạng với độ cao trên 4.000m so với mặt nước biển. . . .

Cả đoàn tranh thủ ăn sáng tại cửa hàng ăn tự chọn tại ga. . . .

Tôi ăn cháo thịt, trứng muối và bánh bao. . . Những người khác tự chọn tùy ý. . . . Già Năm ăn uống và sinh hoạt chẳng khác gì các thành viên khác trong đoàn. . . . Cụ già luôn vui vẻ và hài hước khiến cả đoàn vui theo. . . . .

Nói chung cho đến bây giờ, mọi sự rất hiện đại, thuận lợi và lịch sự. . . .

Chúng tôi gặp Ngọc Anh tại đây

Cô là thông dịch viên tiếng Trung cho cả đoàn. . . . Ngọc Anh xinh gái, lịch thiệp, chu đáo, ân cần, . . . chỉ tội tiếng Anh rất kém!. . . . Nhưng không sao. . . . trong đoàn rất nhiều vị huynh giỏi tiếng Anh!. . . .

 

Tàu hỏa du lịch Tây Tạng rất hiện đại, được thiết kế chẳng khác gì khoang máy bay: có điều hòa nhiệt độ và áp suất không khí, có cả bình oxy dành cho người nào không chịu được không khí loãng khi đi vào cao nguyên Tây Tạng. . . .

Món ăn trên tàu khá ngon tuy có hơi nhiều dầu mỡ, tôi thích nhất là món ớt xào, nó rất thơm ngon và thú vị. . . . .

Mọi người được khuyên là nên ăn nhiều rau và cá, bởi vì đến Tây Tạng thì chỉ có thịt. . . phổ biến là thịt trâu yak, thịt bò, thịt dê. . . . chẳng có thịt lợn, còn rau thì rất hiếm. . . . Do môi trường sống trên cao chưa quen nên du khách thường sẽ ăn ít, thêm vào đấy mùi vị thức ăn của người Tạng rất hôi nếu như không quen. . . . Chúng tôi được khuyên là nên uống món trà pha sữa trâu yak của người Tạng, tuy nó khó uống nhưng rất lợi cho sức khỏe. . . .

Nhân viên trên tàu rất lịch sự, cảnh trí hai bên đường đi vô cùng kỳ thú. . . .

Chúng tôi tranh thủ tắm trên tàu, bởi phải đi suốt 3 ngay 3 đêm mới đến được Lasha thủ đô của Tây Tạng. . . .

 

Tàu hỏa qua nhiều thành phố hiện đại. Nhà cửa cao vút nhiều tầng. Cầu vượt, đường cao tốc đan xen . . . . xe hơi, xe đạp và người đi bộ. . . . rất hiếm khi thấy xe gắn máy chạy trên phố.

-  Này Tiêu chỗ kia làm gì mà đông vui thế?

-  À, đó là quảng trường nơi người ta nhảy múa với nhau để kết bạn. . . Có rất nhiều cặp đã nên vợ nên chồng nhờ như vậy. . . .

Nói chung thành phố ở Trung Quốc đẹp, hiện đại, giao thông tốt, qui hoạch thiết kế hợp lý, thuận lợi, đời sống có vẻ sung túc, phồn thịnh. . . . . .

Thế nhưng vùng nông thôn khi tàu đi qua thì không được vậy. . . .

 

 

Sắp tới cao nguyên Thanh Hải rồi. . . . .

Nhà cửa thấp bé, mái lợp ngói xam xám. . . . thường chỉ một mái

-  Này Tiêu sao nhà ở đây thường chỉ một mái như vậy?

-  À. . . để tuyết khỏi bám trên mái đấy mà. . . .

-  Còn cây gì nở đầy hoa tim tím, và chẳng có một cái lá nào thế?

-  Ầ. . . Cây ngô đồng đấy. . . . Cây này chỉ có ở những vùng có tuyết. . . . Khi mùa xuân về, tuyết tan, cây mới bắt đầu ra lộc non và trổ hoa như vậy. . . . Cây này ra hoa rất đẹp và chỉ dùng để lấy gỗ. . . .

Dọc đường chúng tôi qua, vách núi dựng đứng, . . . . .chẳng thấy một cái cây nào mọc trên núi. . . . Cảnh quang khô cằn và buồn bã. . . .

 

Dưới chân những núi đất cao ngất. . . . có rất nhiều cửa hang. . . . Có cái còn có cửa đóng lại. . . . có cái không có. . . .

Tôi hỏi thì Tiêu bảo:

-  À. . . Trước kia người ta hay ngụ trong những cái hang tự đào này để tránh bão cát và tuyết. . . . Bây giờ đời sống khá hơn. . . . người ta ngụ trong nhà, còn những cái hang này để chôn những cái quách bên trong có xương người. . . .

 

Nhà cửa ở đây thường làm bằng đất hay xây bằng đá núi. . . chen lẫn trong đám cây ngô đồng hay bạch dương và thường quây quần bên nhau thành những thái ấp, chung quanh có tường đất bảo vệ. . . .

Dê trèo trên vách đá dựng đứng. . . . Còn nông dân thì cặm cụi làm việc trên những cánh đồng hoa cải nở một màu vàng rực. . . .

-  À. . . hạt cải dùng để ép dầu. . . . Còn những mảng xanh kia là hẹ và lúa mạch. . . .

Theo tay Tiêu chỉ, tôi thấy khắp nơi đều có hoa cải nở vàng rực trên nền đất đá khô cằn. . . Trên những vách núi đất cheo leo. . . . cũng thấy những mảng màu vàng rực rỡ của hoa cải. . . . tạo nên một cảnh quang hùng vĩ kỳ thú và lạ mắt. . .

Rất hiếm khi thấy sông hay suối. . . . . chả thấy một cái giếng nào. . . . màu xanh của cây cỏ cũng rất ít so với hoang mạc, đụn cát, núi đất khô cằn và nền trời màu chì xam xám. . . . Quang cảnh gợi chúng tôi nhớ về cây đa, giếng nước, sân đình. . . nhớ những con sông trườn mình giữa hai hàng tre xanh ngăn ngắt ở quê nhà  .

 

Hôm nay thì tàu chỉ phục vụ thức ăn làm sẵn và mì gói. . . . Bởi ở độ cao trên 4.000m này thì nấu cơm không chín được vì không khí loãng. . . .

Chúng tôi được Ngọc Anh dặn dò là khi có nhân viên y tế đến hỏi về sức khỏe thì ai nấy đều phải nói là rất tốt chẳng có việc chi, chứ nếu họ phát hiện có dấu hiệu cơ thể không chịu đựng được với môi trường này thì sẽ bị mời xuống tàu và không được đi tiếp nữa. . . .

-  Nầy. . . . Tuyết Sơn đấy. . . . .

Theo tay Tiêu chỉ chúng tôi thấy Himalaya trắng toát ẩn hiện ở xa phía sau các rặng núi mù đen. . . .

Tôi cũng như một số vị huynh trong đoàn lần đầu tiên được tận mắt thấy Tuyết Sơn, dãy núi nổi tiếng thế giới với đầy huyền thoại về tâm linh. . . .

Bắt đầu từ đây, trên đỉnh các ngọn núi, của cao nguyên Thanh Tạng tuyết còn phủ trắng xóa và đang chảy xuống các thung lũng theo các khe hẹp trắng toát. . . .

Cảnh quan làm tôi liên tưởng tới một câu thư pháp già Năm đã từng viết:

"Xuân thủy mãn tứ trạch" Nghĩa là "Nước xuân tràn bốn phương". . . . Ý nói về mùa xuân khí hậu ấm áp, tuyết tan chảy đầy hồ ao nên tràn ra bốn phương. . . . Đó là cảnh của thảo nguyên lúc này. . . . Tuyết đang tan. . . . chảy tràn . . . . đọng lại thành từng vũng nhỏ. . . . Và  trên nền cỏ cháy xám của mùa đông, mầm xanh đang trỗi dậy. . . . Tiêu bảo cho đến đầu tháng 5 thì thảo nguyên này sẽ mặc áo xanh. . . .

Hề hề!. . . . Đúng là khi tuyết tan cỏ mùa xuân tự mọc. . . .

Bò, dê. . . gặm cỏ khô trên thảo nguyên. . . . diều hâu và quạ đen bay đầy trên nền trời màu chì xam xám. . . .

Tiêu bảo:

-  Các con chim này ăn xác người đấy. . . .

Thì ra ở cao nguyên Thanh Hải và Tây Tạng còn tồn tại tục "thiên táng" để cho chim trời ăn xác người chết. . . Sau đấy còn xương mới hỏa thiêu. . . .

 

Bây giờ thì bên ngoài trời rất lạnh. . . . nhiệt độ là 0 độ C. . . . Nhưng trên tàu rất ấm vì có lò sưởi. . . .

Con tàu cao tốc chạy chậm hẳn lại. . . . chắc là đang leo dốc. Từ 106 km/h lúc ở Quảng Châu, Hồ Nam. . . . bây giờ tốc độ chỉ còn 64km/h khi qua Tây Ninh, Thanh Hải . . . . . để vào Tây Tạng. . . .

 

Trên thảo nguyên bao la, dưới bầu trời lồng lộng. . . . . tầm mắt xa ngút ngàn không giới hạn. . . tâm hồn con người bỗng như được rộng mở. . . . chân thật. . . . hồn nhiên. . . . và trong trẻo như tuyết băng. . . .. .

Ngọc Anh mở cho chúng tôi nghe một bài hát của người Tạng. . . .

Đây là một bài hát rất nổi tiếng, do một gia đình gồm bố mẹ và cô con gái mới 12 tuổi biểu diển. . . . Giọng hát trong trẻo ngây thơ của cô bé giữa cái lồng lộng của đất trời làm chúng tôi xúc động và thấy yêu mến miền đất Phật, nơi mái nhà của thế giới, nơi mà thế giới tâm linh và cuộc sống như quyện chặt hợp nhất làm một cho dù đã xảy ra biết bao biến động của cuộc đời! . . .

 

 

Mời chư huynh kích chuột vào cái nút dưới đây để nghe bài hát này. . . . để đồng cảm và để cùng chúng tôi yên lặng ngắm cao nguyên Thanh Hải hùng vĩ bao la bát ngát. . . . nơi đất trời con người và thần linh đang hợp nhất!. . . .

 

Con tàu đã đến Lasha thủ đô Tây Tạng lúc 19 giờ 30 giờ Trung Quốc (giờ Trung Quốc nhanh hơn 1 tiếng so với giờ Việt Nam). . . . .

Cảm tạ ơn trên đã gia hộ độ trì, Già Năm và chúng tôi đã đặt những bước chân đầu tiên trên miền đất Phật đầy huyền thoại. . . . . .

(Còn tiếp:Về miền đất Phật - Bài 2: Con Thỏ Đen)

Mây/ Ghi chép theo bước chân của đoàn/16/4/2007