Nếu lỗ kim nhỏ, sợi chỉ xù ra to quá, thì không thể xỏ qua được. Cho dù có mang kính để nhìn cho rõ hơn hay cố gắng kiên trì tinh tấn cách mấy cũng không thể xỏ qua được.
Tâm trí nhị nguyên(Dualistic) không còn tinh tế nữa. Nó bị xù ra bởi tâm lý đám đông, bởi thói quen hướng ngoại phán xét và bởi tác động của ngũ uẩn với sự giằng xé giữa 2 cực đúng-sai, phải-trái, thiện-ác, có-không. . . .Nên dù có tinh tấn cách mấy, có kiên trì cách mấy, có soi sáng bằng đủ loại lý thuyết. . . .v.v. . .tâm trí nhị nguyên vẫn không đủ tinh tế để có thể trực ngộ.
Tu thiền chính là loại bỏ những nguyên nhân làm tâm trí xù ra, khiến nó trở nên tinh tế, ngẫu hứng và cực kỳ bén nhạy.
Sợi chỉ nếu không bị xù ra thì sẽ xỏ được qua lỗ kim. Cũng thế, tâm tịnh trong yên lặng dần dần sẽ trở nên cực kỳ tinh tế, nên sẽ trực ngộ được bản chất sự vật.
Trong đó “ngộ” là sự thấu hiểu xuyên suốt. Nhận thức ở đây không phải là sự hiểu biết thông thường hoặc nhận thức theo các hệ thống triết lí, mà chính là sự trực nhận chân lí không có sự phân biệt giữa "người nhận thức" và "vật được nhận thức" (nhân vật bất nhị). Còn gọi là Kiến Tánh (Kenshõ)
Khi trạng thái ngộ là thường thì gọi là giác (Bodhi). Đó là trạng thái tỉnh thức, lúc con người bỗng nhiên trực nhận Tính Không (Sūnyatā).

****
(. . .Nó bị xù ra bởi tâm lý đám đông, bởi thói quen hướng ngoại phán xét và bởi tác động của ngũ uẩn . . )